تا چند سال پیش، اکثر پرکردگیهای دندان آسیاب با این ماده به رنگ نقرهای بنام آمالگام انجام میشد. اما امروزه، کامپوزیت دندان به عنوان یک جایگزین مناسب برای آن معرفی شده است و نسلهای جدید کامپوزیت حتی ویژگیهای بهتری نسبت به آن دارند. با این حال، این ماده هنوز هم در موارد خاصی در دندانپزشکی کاربرد دارد. در این مقاله، ابتدا به توضیح ماهیت آمالگام میپردازیم، سپس مزایا و معایب آن را بررسی میکنیم و در نهایت به موارد کاربردی آن در دندانپزشکی امروزی میپردازیم.
آمالگام چیست؟
آمالگام یک نوع ماده پرکردنی است و حفرات دندانی را پس از ترمیم دندان پر میکند. این ماده از مخلوطی از چندین فلز تشکیل شده است، به طور معمول شامل جیوه، نقره، مس و قلع است. این ماده پس از پر کردن حفره دندان، ترکیبی پایدار را تشکیل میدهد و دارای استحکام مناسبی برای مقاومت در برابر فشار و استفاده روزمره است. رنگ آن پس از پر کردن دندان به طور عمومی تیره و نقرهای است. این ماده برای پر کردن حفرات دندانی استفاده میشود و وظیفه اصلی آن ایجاد یک سطح صاف و مقاوم برای دندان است.
مزایای آمالگام چیست؟
مزایای استفاده از آمالگام در دندانپزشکی شامل موارد زیر است:
مقاومت و استحکام: این مواد دارای استحکام بالا و مقاومت مناسبی در برابر فشار و خوردگی است که باعث میشود برای طولانی مدت پایدار باقی بماند.
پر کردن آسان: فرآیند پر کردن دندان با این ماده به راحتی قابل انجام است و به عنوان یک تکنیک ساده و کارآمد شناخته میشود.
ارزانترین گزینه: از جمله مزایای این ماده، قیمت ارزانتر آن نسبت به مواد دیگری مانند کامپوزیت است. این امر یک راهکار اقتصادی برای پرکردن دندانها است.
مقاومت در برابر رطوبت: این ماده دارای مقاومت مناسبی در برابر رطوبت موجود در دهان است، بنابراین میتوان آن را در شرایط مختلف و با وجود بزاق برای پرکردن دندانها استفاده کرد.
زمان طولانی ماندگاری: با توجه به مقاومت و استحکام این ماده، پرکردن دندانها با این ماده میتواند به ماندگاری طولانی مدت کمک کند و نیاز به تعویض کمتری داشته باشد.
پیشگیری از خراشیدگی: این مواد دارای سطحی صیقلی و بلوری است که میتواند از خراشیدگیها و سایشهای زیاد در دندانها جلوگیری کند، بنابراین برای دندانهایی که به خصوص به سایش حساس هستند، مناسب است.
معایب آمالگام
استفاده از این ماده در دندانپزشکی با معایبی همراه است. معایبی که ممکن است در استفاده از آن وجود داشته باشد، عبارتند از:
مقاومت و استحکام: این ماده دارای استحکام بالا و مقاومت مناسبی در برابر فشار و خوردگی است.
پر کردن دندان به آسانی: فرآیند پر کردن دندان با آن به راحتی قابل انجام است و به عنوان یک تکنیک ساده و کارآمد شناخته میشود.
ارزانترین گزینه: قیمت ارزانتر این مواد نسبت به مواد دیگری مانند کامپوزیت، این روش را به یک راهکار اقتصادی برای پر کردن دندانها تبدیل میکند.
مقاومت در برابر رطوبت: این ماده دارای مقاومت مناسبی در برابر رطوبت موجود در دهان است، بنابراین میتوان آن را در شرایط مختلف و با وجود بزاق برای پرکردن دندانها استفاده کرد.
زمان طولانی ماندگاری: با توجه به مقاومت و استحکام آمالگام، پرکردن دندانها با این ماده میتواند به ماندگاری طولانی مدت کمک کند و نیاز به تعویض کمتری داشته باشد.
برخی از معایب استفاده از آمالگام ظاهر ناپسند، مسائل بهداشتی مربوط به سمی بودن جیوه، فاصله بین آمالگام و دندان، سختی در تشخیص پوسیدگی و موارد دیگر است.
عمر استفاده از آمالگام ها چقدر است؟
این ماده برای مدت زمان طولانیتری در دهان باقی میماند، عمر آن بین 5 تا 10 سال است. این مدت زمان ممکن است بسته به عوامل مختلفی از جمله نحوه استفاده، تعداد و مکان حفرهها، عوامل محیطی و شرایط دهانی فرد متغیر باشد.
همچنین، مراقبت و بهداشت مناسب از دندانهای پر شده با آمالگام میتواند به افزایش مدت زمان ماندگاری کمک کند. بررسیهای دندانپزشکی و به روز نگه داشتن پر کردنها از جمله اقداماتی است که میتوانند عمر طولانیتری برای آمالگامها فراهم کنند.
آمالگام دندانی برای چه افرادی مناسب نیست؟
تشخیص مخاطرات مرتبط با استفاده از این مواد در گروههایی که از جمله افرادی با حساسیت به جیوه، زنان باردار یا مادران شیرده، کودکان (زیر شش سال)، و افرادی با اختلالات عصبی یا کلیوی هستند، امری حیاتی است. این گروهها در معرض خطرات احتمالی بیشتری قرار دارند و ممکن است بر سلامت آنها تأثیرگذار باشد.
زنان باردار و شیرده هستند یا قصد بارداری دارند باید به دندانپزشک خود اطلاع دهند تا در صورت لزوم، از جایگزینهای دیگر برای پرکردن دندان استفاده کنند.
کودکان، به ویژه زیر شش سال، از حساسیت بیشتری نسبت به بخار جیوه در آن ممکن است رنج ببرند، بنابراین استفاده از جایگزینهای دیگر برای پر کردن دندان در این گروه سنی توصیه میشود.
افرادی که حساسیت بیشتری به جیوه یا سایر اجزای آمالگام دارند باید از پر کردن دندان با این ماده خودداری کنند و با دندانپزشک خود درباره گزینههای جایگزین مشورت کنند.
افرادی که با اختلالات عصبی یا کلیوی مبتلا هستند نیاز دارند تا با دندانپزشک خود درباره مخاطرات مرتبط با استفاده از آمالگام در معرض گذاشتن به جیوه مشاوره کنند، زیرا جیوه ممکن است در برخی از بافتهای بدن تجمع یابد و برای این افراد بیشترین خطر را به وجود آورد.
آیا استفاده از فلز خطرناک جیوه در آمالگام خطرناک است؟
استفاده از جیوه در آمالگام در واقع یک ترکیب پایدار و ایمن است. در این ماده، جیوه با فلزات دیگری مانند روی، نقره و قلع ترکیب میشود.
از آنجا که جیوه در آمالگام به صورت ترکیبات پایدار و مقاوم قرار دارد، خطرات مرتبط با حالت آزاد و بخارات سمی به حداقل ممکن میرسد. به علاوه، پیوندهای مستحکم بین جیوه و سایر فلزات موجود در آمالگام موجب مقاومت و ماندگاری بالایی این ماده میشود
به طور کلی، استفاده از آمالگام که حاوی جیوه است، اگر به درستی انجام شود و توسط یک دندانپزشک ماهر اجرا گردد، به طور ایمن برای پرکردن دندانها استفاده میشود.
استفاده از آمالگام برای پرکردن دندانها یک گزینه پراستفاده در حوزه دندانپزشکی است. این ماده به دلیل مقاومت، ماندگاری و هزینه مناسب، همچنان توسط بسیاری از دندانپزشکان مورد استفاده قرار میگیرد. با این حال، باید توجه داشت که برخی افراد ممکن است به دلایلی از جمله حساسیت به جیوه یا وضعیتهای بالینی خاص، به استفاده از آمالگام حساسیت نشان دهند.
مهمترین نکته در استفاده از آمالگام و دیگر روشهای پرکردن دندان، مشاوره با دندانپزشک است. همیشه بهتر است با دندانپزشک خود در مورد گزینههای درمانی، مزایا و معایب هرکدام صحبت کنید تا بهترین نتیجه را برای سلامت دندانهای خود بگیرید.
در صورتی که نیاز به انجام خدمات تخصصی مانند بلیچینگ دندان، کامپوزیت دندان، لمینت دندان، ایمپلنت دندان، عصب کشی دندان، پروتز دندان و… داشتید با ما در کلینیک دندانپزشکی کینگ دنتال در تماس باشید.
بدون دیدگاه